Kozarnik – tragovi prvih ljudi u Evropi?
Neadrentalaca, koga su naučnici nazvali “prvi moderni čovek” već su relativno dobro proučili istoričari i arheolozi. Prema nađenim ostacima lobanja koji su stare 35 – 40 000 godina čak su i napravljene skulpture, koje pokazuju kako su izgledali “prvi Evropljani”. Sigurno je da nisu pripadali ni jednoj od danas postojećih rasa, već su bili mešavina bele, žute i crne rase. Neku naučnici stižu čak i do tvrdnje da: “Ukoliko nosi odelo, taj čovek ne bi izgledao kao da ne pripada nekim od današnjih gradova”. Dosta se diskutuje o tome gde su se naselili prvi neadrentalci, koji su došli u Evropu iz Afrike. Arheološke iskopine pokraj Dona, pećina u Severnoj Grčkoj, koja je između ostalog rado posećivana od strane bugarskih turista, Španiji, Turskoj i tako dalje, pretenduju na mesto doma prvih Evropljana. Sa kakvim uspehom može Bugarska, tačnije pećina Kozarnik, kraj sela Orešec do Belogradčika, u kojoj već godinama međunarodni tim arheologa proučava otkrivene tragove života u praistorijsko doba, da se umeša u tu “domaćinsku “ raspravu?
Koliko god bila interesantna i uzbudljiva otkrića arheologa o kasnoj paleolitskoj kulturi od pre 37 – 34 hiljada godina p.n.e ona nam ne daju revolucionarne nove činjenice o neadrentalcima. Zašto onda pećina budi toliko veliko interesovanje u naučnim sredinama? Tajna se krije u najnižim slojevima iskopina, koji su u stanu da preokrenu predstavu o najdrevnijoj istoriji i prvoj pojavi ljudskih bića. Jer su u tim slojevima otkriveni ljudski ostaci stari 1,4 miliona godina! Smatra se da je otkriven dokaz za prisustvo Homo erectusa – i ako te pretpostavke budu potvrđene, to bi bio najstariji dokaz o prisustvu ljudi u ovom delu sveta i preokrenuće ne samo shvatanje da je praistorijski čovek kročio u Evropu preko Gibraltarskog prolaza, već i da se to desilo pre manje od milion godina.
Naročito žestoke diskusije izazivaju otkrivene kosti sa urezanim crticama po njima, za koje neki tvrde, da se to nije desilo slučajno, već su ljudi te crtice svesno stvarali. Ova hipoteza mobilizira ozbiljnu raspravu naučnika, koji dokazuju da se simboličko mišljenje – tj. potreba čoveka da znacima obeleži prirodu – pojavila pre oko 50 000 godina.
Zanimljiva je i činjenica, da se rezultati arheoloških proučavanja danas postale činjenice igrom slučaja. Pećina “Kozarnik” i pećina koja se nalazi preko puta “Mirizlivka” pre nekoliko godina bile su predviđene za razvoj privrednih delatnosti, a prema lokalnom stanovništvu – čak i za protivatomska skloništa. Pričaju da je postojala ideja da se prćine pretvore u barove, štale, mesta za gajenje gljiva. Najlošija je legenda o projektu gde su mogle da budu korišćenje za skladištenje opasniog otpada.
Danas arheolozi veoma polako napreduju i već su razradili teren od oko 7 kvadratnih metara na 750 metara dubine. Radvi teku tako sporo, pošto buklvalno svaki pedalj zemlje treba pažljivo da bude pretražen.
Pozajmljeno od :
Od 1996. u pećini se vrše arheološka iskopavanja, koje organizuje Arheološki institut Bugarske akademije nauka u Sofiji i Institut za geologiju i praistoriju kvartara u Bordou i rukovode ih Nikolaj Sirakov i Žan Luk Guadeli. Tim od 20 bugarskih i francuskih arheologa pokušava da dokaže tu teoriju, nakon 11 godina iskopavanja u pećini Kozarnika, koja se nalazi u Severozapadnoj Bugarskoj. Do sada otkriveni tragovi ljudske aktivnosti, koji datiraju od pre 1,4 i 1,6 miliona godina, postavljaju pitanje gde je u stvari živeo prvi čovek pre nego što se raselio i proširio svoju delatnos po celoj Evropi. Prema dosadašnjim teorijama prvi ljudi došli su u Južnu Evropu iz Afrike, prelazeći Gibraltarski moreuz pre oko 800 000 godina. Ali prema mišljenju Žan Luka Guadelija – direktora tima arheologa iz francuskog Nacionalnog centra za naučna istraživanja, Bugarska, koja se nalazi u Istočnoj Evropi, u stvari je jedan od najprirodnijih puteva, kojim bi mogao da pređe u Evropu praistorijski čovek. Dolazeći iz Afrike prvi ljudi su lakše mogli da dođu do srca Evrope preko Bosfora, nakon što su prešli reku Dunav kod Đerdapske klisure, koja se nalazi između Rumunije i Srbije, izjavio je Guadeli u intervjuu za AFP. Vrlo je moguće da je baš na taj način naš praotac, gonjen jedino svojom radoznalošću i u potrazi za prijatnom klimom i prirodnim uslovima došao na evropski kontinent preko Bugarske, potvrdili su i profesori univerziteta u Tuluzu Žan Klod Le Blan, dodajući: „Treba da promenimo naše konceptualne sisteme i metode po tom pitanju.“ Teoriju o prelasku praistorijskog čoveka preko Gibraltarskog moreuza konstruisali su i stvorili zapadnoevropski naučnici, na osnovu bogatih arheoloških nalazišta koja su otkrivana u Zapadnoj Evropi. Ai ta informacija je dobijena na osnovu samo jednog dela evropskog uporišta, nakon čeka su ti naučni podaci bili prihvaćeni kao validni za ceo kontinent, to je nepravilno, primetio je naučnik Bugarske akademije nauka (BAN-a). Nikolaj Sirakov, zamenik rukovodioca tima arheologa u Kozarniku i njegov francuski kolega Guadeli bili su u kontaktu tokom otprilike 20 godina, pre nego što su doneli odluku da počnu sa iskopavanjem pećine tokom 1996. Jedinstvena pećina Kozarnik nalazi se na stenovitom terenu u okolini poznatog severozapadnog grada Belogradčik i do nje se može stići samo pešice ili terenskim automobilom. Tokom prošlog veka pećina je smatrana scenom ljudkse aktivnosti u periodu kamenog doba. To mesto registrovano je još tokom 192. godina u beleškama poznatog bugarskog arheologa i istraživača Rafaila Popova. Ali nedostatak sredstava za vršenje detaljnijih proučavanja i iskopavanja razlog su nedostatka ozbiljnijih naučnih otrkića. Izdubljeni i izrezbareni parčići kostiju, otkriveni u Kozarniku, vode naučnike do zaključka da su prvi stanovnici pećine mogli da izražavaju putem skulpture apstraktne pojmove, a za brojanje najčešće se koristi metoda recki. Životinjske kosti, na kojima su izdubljene paralelne linije, govore da su prvi ljudi odbrojavali dane. Proučavanje tih linija ukazuju da su one pravljene u periodu kamene ere. Recke su bile suviše precizne da bis e smatrale slučajno nastalim pri odvajanju mesa od kostiju, komantarišu specijalisti. Uprkos napravljenim otkrićima još uvek postoje nesuglasice oko toga kako su drevni ljudi izražavali apstraktne pojmove. Za razliku od drugih pećina u Zapadnoj Evropi, u kojima postoje pećinski crteži, koji se smatraju simboličnim načinom izražavanja misli i događaja u pećini Kozarnik takvi crteži nisu otkriveni. Ali njihov nedostatak ne dovodi u pitanje sposobnost naših praočeva da misle apstraktno, izjavio je Žan Luk Guadeli. Pećinski crteži iz perioda kamenog doba, otkriveni na teriotoriji Bugarske, u celini nema mnogo, ali to može da dovede do zaključka da drevni ljudi na ovim prostorima jednostavno nisu imali sklonost ka umetnosti, šali se francuski naučnik.
